final episode

തുർക്കിയിലെ ഇസ്താംബൂളിൽ യൂറോപ്പിനെയും ഏഷ്യയെയും വേർതിരിക്കുന്ന ഒരു പ്രധാന കടലിടുക്കാണ് ബോസ്ഫറസ്. ഈ കടലിടുക്കിലൂടെയുള്ള ബോട്ട് യാത്ര ഇസ്താംബൂൾ സന്ദർശിക്കുന്ന ഏതൊരാൾക്കും മറക്കാനാവാത്ത അനുഭവമാണ് നൽകുന്നത്. ഇസ്താംബൂളിൻ്റെ ചരിത്രപരവും സാംസ്കാരികവുമായ സൗന്ദര്യം ഒരുമിച്ച് ആസ്വദിക്കാൻ ആണ് ഇന്നത്തെ ബോട്ട് യാത്ര. അതിനുശേഷം ഗ്രാൻഡ് ബസാറും ബസിലിക്ക സിസ്റ്റേണും സന്ദർശിച്ചു ഞങ്ങളുടെ ടർക്കി യാത്ര ഇന്നത്തോടു കൂടി അവസാനിയ്ക്കുകയാണ്.

Boat tour:

രണ്ട് ഭൂഖണ്ഡങ്ങളുടെ സംഗമം എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കാവുന്ന ബോസ്ഫറസ് കടലിടുക്കിലൂടെയുള്ള മ്പോട്ട് യാത്രയിൽ ഒരേ സമയം യൂറോപ്യൻ ഇസ്താംബൂളിൻ്റെയും ഏഷ്യൻ ഇസ്താംബൂളിൻ്റെയും കാഴ്ചകൾ കാണാൻ സാധിക്കും.
യൂറോപ്പിനെയും ഏഷ്യയെയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന അതിമനോഹരമായ ഈ തൂക്കുപാലമാണ് ബോസ്ഫറസ് പാലം (Bosphorus Bridge). അതിനടിയിലൂടെയുള്ള യാത്രയിൽ തീരത്ത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഓട്ടോമൻ സുൽത്താന്മാരുടെ ആഡംബര പൂർണ്ണമായ ഡോൾമാബാഷെ കൊട്ടാരം (Dolmabahçe Palace) കാണാം.
ഈ യാത്രയിൽ ഒരു ദ്വീപും അതിലൊരു മെയ്ഡൻസ് ടവറും (Maiden's Tower) കാണാം. തുര്‍ക്കിഷ് ഭാഷയില്‍ ഇത് "കിസ് കുലെസി" (Kız Kulesi) എന്നറിയപ്പെടുന്നു. കാലഘട്ടങ്ങളിലയി ഇത് കസ്റ്റംസ് സ്റ്റേഷനായി, ലൈറ്റ് ഹൗസായി, ക്വാറന്റൈൻ സ്റ്റേഷനായി, കാവല്‍ കെട്ടിടമായി ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു.
ഈ ടവറിന് രസകരമായ ഒരു കഥയുണ്ടു്: ഒരു രാജാവിന് തൻ്റെ മകളെ 18-ആം വയസ്സില്‍ ഒരു പാമ്പ് കടിച്ചുകൊല്ലുമെന്ന് ഒരു ജ്യോതിഷി പ്രവചിച്ചു. അതിനാല്‍ രാജാവ് തൻ്റെ മകളെ സംരക്ഷിക്കാൻ കടലിനുള്ളിലെ ഈ ദ്വീപില്‍ ഒരു ടവർ പണിതു. പക്ഷേ, അവളുടെ പിറന്നാളിന് സമ്മാനമായി കൊണ്ടുവന്ന പഴകൊട്ടയിൽ (fruit basket) ഒളിച്ചിരുന്ന പാമ്പ് അവളെ കടിച്ചു കൊന്നു. അതിനാലാണ് ഈ ടവറിന് “Maiden’s Tower” എന്ന പേര് ലഭിച്ചത്.
ബോസ്ഫറസിൻ്റെ ഇരുകരകളിലുമായി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ചരിത്രപ്രാധാന്യമുള്ള കോട്ടകൾ (റുമേലി കോട്ട (Rumeli Fortress) & അനറ്റോളിയൻ കോട്ട (Anatolian Fortress)) പഴയ ഓട്ടോമൻ കൊട്ടാരങ്ങൾ തുടങ്ങി. ഒട്ടനവധി ചരിത്ര പ്രാധാന്യമുള്ളതും നഗരകാഴ്ചകളും ഈ യാത്രയിൽ ആസ്വദിക്കാം.

Grand Bazaar:

ചരിത്രവും കച്ചവടവും ഒന്നിക്കുന്ന ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലുതും പഴക്കമുള്ളതുമായ ഇൻഡോർ മാർക്കറ്റ് ആണ് ഇസ്താംബൂളിലെ ഗ്രാൻഡ് ബസാർ. ഏകദേശം 15-ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ഓട്ടോമൻ സാമ്രാജ്യത്തിൻ്റെ കാലഘട്ടത്തിൽ നിർമ്മാണം ആരംഭിച്ച ഇത്, ഇന്നും ഇസ്താംബൂളിലെ ഒരു പ്രധാന ആകർഷണമാണ്.
61-ലധികം അടച്ച തെരുവുകളും 4,000-ത്തിലധികം കടകളുമുള്ള ഒരു വലിയ കോംപ്ലക്സാണിത്. ഏകദേശം 30,700 ചതുരശ്ര മീറ്റർ വിസ്തൃതിയിൽ ഇത് വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു. ദിവസേന 250,000 മുതൽ 400,000 വരെ ആളുകൾ ഇവിടം സന്ദർശിക്കുന്നു എന്നാണ് കണക്ക്.

ഗ്രാൻഡ് ബസാറിൽ ഇല്ലാത്തതായി ഒന്നുമില്ലെന്ന് പറയാം. സ്വർണ്ണം, വെള്ളി, വജ്രം തുടങ്ങിയ ആഭരണങ്ങൾ, പുരാതന വസ്തുക്കൾ, പരമ്പരാഗത തുർക്കിഷ് പരവതാനികൾ, തുകൽ ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ, സുഗന്ധ വ്യഞ്ജനങ്ങൾ, തുർക്കിഷ് മധുരപലഹാരങ്ങൾ, സെറാമിക് പാത്രങ്ങൾ, വിളക്കുകൾ, വസ്ത്രങ്ങൾ, കരകൗശല വസ്തുക്കൾ തുടങ്ങി നിരവധി വൈവിധ്യമാർന്ന ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ ഇവിടെ ലഭ്യമാണ്.
ഓട്ടോമൻ സുൽത്താൻ മെഹ്മദ് രണ്ടാമൻ്റെ കാലത്താണ് ഇതിൻ്റെ നിർമ്മാണം ആരംഭിച്ചത്. നൂറ്റാണ്ടുകളായി ഇത് ഇസ്താംബൂളിലെ വാണിജ്യ ഹൃദയമായി വർത്തിക്കുന്നു. നിരവധി ഭൂകമ്പങ്ങളെയും തീപിടുത്തങ്ങളെയും അതിജീവിച്ച്, പുനർനിർമ്മാണങ്ങളിലൂടെ ഇത് ഇന്നത്തെ രൂപത്തിലെത്തി.
ഇവിടെ സാധനങ്ങൾ വാങ്ങുമ്പോൾ വിലപേശുന്നത് ഒരു സാധാരണ കാര്യമാണ്. നിങ്ങൾക്ക് ഇഷ്ടപ്പെട്ട സാധനങ്ങൾക്ക് വില കുറച്ച് വാങ്ങാൻ ശ്രമിക്കുന്നത് ഈ മാർക്കറ്റിലെ ഒരു രസകരമായ അനുഭവമാണ്.
ആയിര കണക്കിന് ആളുകൾക്കിടയിലൂടെയുള്ള യാത്ര വളരെ രസകരമായിരുന്നു. നിങ്ങൾക്ക് ബോറടിക്കില്ല വിശക്കത്തുമില്ല; കാരണം: കാഴ്ചകൾ കണ്ടും സാമ്പിളുകൾ രുചിച്ച് നോക്കിയും സമയം ചിലവിടാം. വിവിധതരം മധുരപലഹാരങ്ങളും ഉണങ്ങിയ വിത്യസ്ഥങ്ങളായ പഴങ്ങളും സൗജന്യമായി രുചിച്ചു നോക്കാൻ കച്ചവടക്കാർ നിങ്ങളെ പ്രേരിപ്പിയ്ക്കും

Basilica Cistern:

ഇസ്താംബൂളിലെ ബസിലിക്ക സിസ്റ്റേൺ എന്നറിയപ്പെടുന്നു, നഗരത്തിൻ്റെ ഹൃദയഭാഗത്തായി ഹാഗിയ സോഫിയയുടെ തെക്കുപടിഞ്ഞാറായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ഒരു ഭൂഗർഭ ജലസംഭരണിയാണ്. 
ഈ ജലസംഭരണി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് ഒരു വലിയ ബസിലിക്കയുടെ താഴെയായിരുന്നതിനാലാണ് 'ബസിലിക്ക സിസ്റ്റേൺ' എന്ന പേര് ലഭിച്ചത് (ബസിലിക്ക ഇന്ന് നിലവിലില്ല).
കോൺസ്റ്റാന്റിനോപ്പിൾ (ഇന്നത്തെ ഇസ്താംബൂൾ) നഗരത്തിലെ കൊട്ടാരങ്ങൾക്കും മറ്റ് കെട്ടിടങ്ങൾക്കും കുടിവെള്ളം എത്തിക്കുക എന്നതായിരുന്നു ഇതിൻ്റെ പ്രധാന ലക്ഷ്യം. പ്രത്യേകിച്ച് വരൾച്ചാ സമയങ്ങളിലും നഗരം ഉപരോധത്തിലായിരിക്കുമ്പോഴും ഇത് വളരെ പ്രധാനമായിരുന്നു.
6-ആം നൂറ്റാണ്ടിൽ ബൈസന്റൈൻ ചക്രവർത്തിയായ ജസ്റ്റിനിയൻ ഒന്നാമൻ്റെ കാലത്ത് നിർമ്മിച്ച ഇതിന് ഏകദേശം 459 അടി നീളവും 229 അടി വീതിയുമുണ്ട്. ഏകദേശം 100,000 ടൺ വെള്ളം സംഭരിക്കാനുള്ള ശേഷി ഇതിനുണ്ടായിരുന്നു. ഈ സിസ്റ്റേണിൻ്റെ ഏറ്റവും ആകർഷകമായ സവിശേഷത അതിനെ താങ്ങിനിർത്തുന്ന 336 വലിയ മാർബിൾ സ്തൂപങ്ങളാണ്. 30 അടി ഉയരമുള്ള ഈ സ്തൂപങ്ങൾ 12 നിരകളിലായി ക്രമീകരിച്ചിരിക്കുന്നു. ഓരോ നിരയിലും 28 സ്തൂപങ്ങളുണ്ട്
സിസ്റ്റേണിൻ്റെ വടക്ക്-പടിഞ്ഞാറൻ കോണിൽ രണ്ട് സ്തൂപങ്ങളുടെ താഴെ ഭാഗത്തായി തലകീഴായും ചെരിച്ചും വെച്ചിരിക്കുന്ന മെഡൂസയുടെ പ്രതിമകൾ കാണാം. പല കെട്ടുകഥകളും ഐതിഹ്യങ്ങളും ഇവയെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയുണ്ട്. ഈ തലകൾ തലകീഴായി വെച്ചിരിക്കുന്നത് മെഡൂസയുടെ ശക്തി ഇല്ലാതാക്കാൻ വേണ്ടിയാണെന്നും പറയപ്പെടുന്നു.

മെഡൂസയുടെ കഥ (ശാപം കിട്ടിയ സുന്ദരി):

•    ഗ്രീക്ക് പുരാണത്തിലെ മെഡൂസ, ആദ്യകാലത്ത് സുന്ദരിയായ ഒരു യുവതിയായിരുന്നു. ഏഥീന ദേവിയുടെ ക്ഷേത്രത്തിലെ പുരോഹിതയായിരുന്നു അവൾ. എന്നാൽ, സമുദ്രദേവനായ പോസിഡോൺ അവളെ ഏഥീനയുടെ ക്ഷേത്രത്തിൽ വെച്ച് ബലാത്സംഗം ചെയ്തു. ക്ഷേത്രത്തിൻ്റെ പരിശുദ്ധിക്ക് കളങ്കം വന്നതിൽ കോപാകുലയായ ഏഥീന ദേവി, പോസിഡോണിനെ ശിക്ഷിക്കുന്നതിന് പകരം മെഡൂസയെ ശപിച്ചു.
•    ഈ ശാപം കാരണം, മെഡൂസയുടെ മനോഹരമായ മുടി വിഷപ്പാമ്പുകളായി മാറി. അവളുടെ സൗന്ദര്യം നശിക്കുകയും ഭയാനകമായ രൂപം കൈവരികയും ചെയ്തു. ആരെ നോക്കിയാലും കല്ലാക്കി മാറ്റാൻ കഴിയുന്ന കണ്ണുകൾ അവൾക്ക് ലഭിച്ചു. ഈ ശാപം കാരണം മനുഷ്യരിൽ നിന്ന് ഒറ്റപ്പെട്ട് ഒരു ദ്വീപിൽ അവൾ താമസിച്ചു.
•    പിന്നീട്, വീരനായ പെഴ്സിയൂസ് മെഡൂസയെ കൊല്ലാൻ ഇറങ്ങിത്തിരിച്ചു. നേരിട്ട് നോക്കിയാൽ കല്ലായി മാറുമെന്നതിനാൽ, ഏഥീന നൽകിയ മിനുസമുള്ള പരിചയിൽ മെഡൂസയുടെ പ്രതിബിംബം നോക്കി, പെഴ്സിയൂസ് അവളുടെ തല വെട്ടിയെടുത്തു. മെഡൂസയുടെ കഴുത്തിൽ നിന്ന് ചിന്തിയ രക്തത്തിൽ നിന്നാണ് പറക്കുന്ന കുതിരയായ പെഗാസസ് പിറന്നത്.
•    മെഡൂസയുടെ കഥ പലപ്പോഴും അനീതിയുടെയും, ഇരയെ കുറ്റപ്പെടുത്തലിൻ്റെയും, ദുരന്തപൂർണ്ണമായ വിധിയുടെയും പ്രതീകമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.
•    ഈ കഥയുടെ ദൃശ്യരൂപം കാണാൻ താൽപര്യമുണ്ടെങ്കിൽ, Wiki Vox Malayalam -ൻ്റെ വീഡിയോ പരമ്പര നിങ്ങൾക്ക് കാണാം. അതിൽ കഥയുടെ എല്ലാ ഭാഗങ്ങളും മനോഹരമായി അവതരിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു.

ഇതിനകത്തുള്ള മറ്റെരു പ്രത്യേക തൂണാണ് 'വീപ്പിംഗ് പില്ലർ' (Weeping Pillar) അഥവാ 'കരയുന്ന തൂൺ'. ബസിലിക്ക സിസ്റ്റേണിലെ 336 തൂണുകളിൽ ഒന്നാണ് ഈ വീപ്പിംഗ് പില്ലർ. ഇതിൽ, മരച്ചില്ലകളും മയിൽപ്പീലികളും കണ്ണുനീർ തുള്ളികളും പോലെയുള്ള കൊത്തുപണികൾ കാണാം. ഈ തൂണിൽ നിന്ന് വെള്ളം ഇറ്റിറ്റുവീഴുന്നതും കാണാം, ഇത് 'കരയുന്ന തൂൺ' എന്ന പേരിന് ഒരു കാരണമായി പറയപ്പെടുന്നു. സിസ്റ്റേണിന്റെ നിർമ്മാണത്തിനിടെ ജീവൻ നഷ്ടപ്പെട്ട ആയിരക്കണക്കിന് അടിമകളുടെ ഓർമ്മയ്ക്കായാണ് ഈ തൂൺ സമർപ്പിച്ചിരിക്കുന്നതെന്നാണ് വിശ്വാസം. അവരുടെ കണ്ണുനീരിനെ ഇത് പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു എന്നും പറയപ്പെടുന്നു.

ബസിലിക്ക സിസ്റ്റേൺ സന്ദർശിക്കുന്ന വിനോദസഞ്ചാരികളെ ആകർഷിക്കുന്ന പ്രധാനപ്പെട്ട ഒരു കാഴ്ചയാണിത്. ഇതിന് ഒരുതരം നിഗൂഢമായ ഭംഗിയും ദുഃഖകരമായ ചരിത്രവുമുണ്ട്.

അകത്ത് പ്രവേശിക്കുമ്പോൾ ഒരു പ്രത്യേക തണുപ്പും ഈർപ്പവും അനുഭവപ്പെടും. മങ്ങിയ വെളിച്ചവും, സ്തൂപങ്ങളിൽ നിന്ന് വെള്ളം ഇറ്റി വീഴുന്ന ശബ്ദവും, വെള്ളത്തിൽ പ്രതിഫലിക്കുന്ന സ്തൂപങ്ങളുടെ നിഴലുകളും ചേർന്ന് ഒരു ഒരന്തരീക്ഷം ഇവിടെയുണ്ടാക്കുന്നു. 

ഇന്ന്, സിസ്റ്റേണിനുള്ളിൽ നടക്കാനായി തടികൊണ്ടുള്ള നടപ്പാതകൾ ഒരുക്കിയിട്ടുണ്ട്. വെള്ളം കുറഞ്ഞ അളവിൽ മാത്രമേ നിലനിർത്താറുള്ളൂ. പലപ്പോഴും സന്ദർശകർക്ക് ഇരിപ്പിടങ്ങളും വിശ്രമിക്കാനുള്ള സ്ഥലങ്ങളും ഇവിടെ ഒരുക്കിയിട്ടുണ്ട്. 
ഇന്ന്, ബസിലിക്ക സിസ്റ്റേൺ ഒരു മ്യൂസിയമായി പ്രവർത്തിക്കുന്നു. സന്ദർശകർക്ക് 52 പടികൾ ഇറങ്ങി ഈ ഭൂഗർഭ ലോകത്തിലേക്ക് പ്രവേശിക്കാം. ബൈസന്റൈൻ സാമ്രാജ്യത്തിൻ്റെ എഞ്ചിനീയറിംഗ് വൈദഗ്ദ്ധ്യം വിളിച്ചോതുന്ന ഈ സ്ഥലം ഇസ്താംബൂളിലെ ഏറ്റവും ആകർഷകമായ വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളിലൊന്നാണ്.

ഇങ്ങനെ, ചരിത്രവും സംസ്കാരവും പ്രകൃതിസൗന്ദര്യവും ഒരുപോലെ സമ്മേളിക്കുന്ന തുർക്കി എൻ്റെ മനസ്സിൽ മായാത്ത ഒരധ്യായമായി മാറി. ഇസ്താംബൂളിൻ്റെ തിരക്കേറിയ തെരുവുകളിലൂടെയുള്ള യാത്രകൾ മുതൽ കപ്പഡോസിയയിലെ ബലൂൺ കാഴ്ചകളും, പാമുക്കലെയിലെ അത്ഭുതക്കാഴ്ചകളും വരെ ഓരോ നിമിഷവും അവിസ്മരണീയമായിരുന്നു. രുചികരമായ തുർക്കിഷ് വിഭവങ്ങളും, സൗഹൃദപരമായ സമീപനങ്ങളുള്ള ആളുകളും ഈ യാത്രയെ കൂടുതൽ മനോഹരമാക്കി. ഈ മനോഹരമായ ഓർമ്മകൾ എന്നും മനസ്സിൽ നിറഞ്ഞുനിൽക്കും. തുർക്കി സമ്മാനിച്ച ഈ അനുഭവങ്ങൾ എൻ്റെ യാത്രാസ്നേഹത്തെ കൂടുതൽ ഉത്തേജിപ്പിച്ചു.
 

----- :::  ഈ യാത്രാക്കുറിപ്പ് വായിച്ച എല്ലാവർക്കും നന്ദി :::-----
Antony Kaitharath

Read more: https://www.emalayalee.com/news/346077#gsc.tab=0